Ο σκύλος μου υποφέρει από άγχος και φοβίες

Πώς μπορώ να τον βοηθήσω διατροφολογικά?

Όλο και περισσότερα σκυλιά στο δυτικο κόσμο υποφέρουν από άγχος. Οι αιτίες που προκαλούν άγχος στα σκυλιά μας οφείλονται σε διάφορες στρεσογόνες (για τα σκυλιά μας) καταστάσεις που βιώνουν.

Ξέρουμε σήμερα ότι το άγχος μπορεί ακόμα να μεταδοθεί από την μητέρα στα αγέννητα κουτάβια της.

Οι πιο συνηθισμένοι παράγοντες άγχους είναι:

• Σωματική και ψυχική βία
• Έλλειψη ύπνου
• Πλήθος κόσμου σε μεγάλες πόλεις
• Δυνατοί, περίεργοι θόρυβοι (σειρήνες, συναγερμοί, πυροτεχνήματα)
• Μοναξιά και φόβος απώλειας
• Συνεχείς αλλαγές του περιβάλλοντος διαβίωσης
• Πόνοι και ασθένειες
• Ξένοι άνθρωποι και ξένα σκυλιά
• Επίσκεψη στο κτηνίατρο

και πολλά άλλα. Το πόσο ανθεκτικός είναι ένας σκύλος σε στρεσογόνες καταστάσεις εξαρτάται από την σωστή αντιμετώπιση του άγχους του τόσο συμπεριφορικά όσο και διατροφολογικά.

Πώς επηρεάζει το άγχος τον μεταβολισμό και επομένως την λειτουργία του οργανισμού του σκύλου;

Ισταμίνη

Το μακροχρόνιο στρές προκαλεί μία συνεχή απελευθέρωση ισταμίνης η οποία επηρεάζει όλα τα όργανα και κυρίως το ανοσοποιητικό σύστημα. Πολλές ασθένειες όπως π.χ. οι αλλεργίες έχουν τη ρίζα τους στην υπερβολική απελευθέρωση ισταμίνης.

Αδρεναλίνη και κορτιζόλη

Κατά την απελευθέρωση των ορμονών της αδρεναλίνης και της κορτιζόλης (ορμόνες του στρες) μειώνεται η τροφοδότηση του στομαχιού με αίμα, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να προσπαθεί να διώξει τις ουσίες που υπάρχουν στο στομάχι, μέσα από διάρροια και εμετούς, όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

Γαστρικό υγρό

Το επίμονο στρες οδηγεί επίσης σε αυξημένη έκκριση γαστρικού υγρού και ταυτόχρονα σε μείωση παραγωγής της βλέννας. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες, καθώς ο γαστρικός βλεννογόνος δεν προστατεύει πλέον επαρκώς το τοίχωμα του στομάχου από το επιθετικό οξύ.

Σε συνθήκες οξέος ή χρόνιου στρες, η κυκλοφορία του αίματος στο έντερο μειώνεται λόγω της αυξημένης εγκεφαλικής δραστηριότητας (το αίμα χρειάζεται στον εγκέφαλο και στους μύες). Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε χαμηλότερη παραγωγή βλέννας. Το κατώφλι διέγερσης του λεγόμενου εντερικού νευρικού συστήματος (μέρος του νευρικού συστήματος, γνωστό και ως εντερικό νευρικό σύστημα) μειώνεται. Αυτό καθιστά το εντερικό τοίχωμα πιο ευαίσθητο σε παθογόνες ουσίες.

Σάλιο

Η σύνθεση του σάλιου σε έναν αγχωμένο σκύλο είναι διαφορετική απ’ό,τι σ’ έναν σκύλο οποίος είναι ήρεμος.

Πώς μπορούμε να μειώσουμε το άγχος του σκύλου διατροφολογικά;

Η βάση για γερά νεύρα είναι σίγουρα μια ισορροπημένη διατροφή. Υπάρχουν όμως συγκεκριμένα τρόφιμα που δεν πρέπει να λείπουν από το πιάτο ενός αγχωμένου σκύλου.

1. Υδατάνθρακες

Παρ’όλο που το κρέας και η ποιοτική πρωτεϊνη είναι απαραίτητοι για τον οργανισμό του σκύλου και δεν πρέπει να λείπουν από το πιάτο του, ο σκύλος που υποφέρει από άγχος χρειάζεται και υδατάνθρακες.

Οι υδατάνθρακες, εκτός από την ενέργεια που προσφέρουν στο σκυλί μας, περιέχουν επίσης σημαντικές ίνες που βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου. Οι υδατάνθρακες είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για την ισορροπία της εντερικής χλωρίδας και επομένως για το ανοσοποιητικό σύστημα.

Οι υδατάνθρακες είναι επίσης πλούσιοι σε τρυπτοφάνη, μια αμινοξέα που χρειάζεται για τον σχηματισμό της σεροτονίνης (ορμόνη της ευτυχίας).

Υγιεινοί υδατάνθρακες για τα σκυλιά μας είναι: πατάτες, ρύζι ολικής, κινόα, κεχρί, βρώμη

2. Βιταμίνες

α. Βιταμίνη Β1:

Η βιταμίνη Β1 παίζει σημαντικό ρόλο στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος στο μεταβολισμό.

Ο οργανισμός του σκύλου μπορεί να αποθηκεύσει την Β1 σε μικρή ποσότητα στην καρδιά, στούς μύες, στα νεφρά και στο συκώτι. Παρ’όλα αυτά μια έλλειψη από βιταμίνη Β1 μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία του σκύλου.

Τρόφιμα τα οποία περιέχουν την βιταμίνη Β1 είναι: μαγιά, σόγια, κρέας,, σιτάρι.

β. Βιταμίνη Β6:

Η βιταμίνη Β6 είναι απαραίτητη για τον μεταβολισμό των αμινοξέων και των πρωτεϊνών.

Ειδικά σε διατροφές που είναι πλούσιες σε πρωτεϊνες και φτωχές σε λιπαρά οξέα, η ανάγκη του σκύλου για την βιταμίνη 6 αυξάνεται.

γ. Βιταμίνη 12

Η βιταμίνη Β12 είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον σχηματισμό του αίματος και για το νευρικό σύστημα.

Η βιταμίνη Β12 βρίσκεται μόνο σε ζωικές ουσίες.

δ. Βιταμίνη Ε:

Για τα σκυλιά τα οποία υποφέρουν από άγχος και φοβίες η ανάγκη για την βιταμίνη Ε αυξάνεται.

Η Βιταμίνη Ε έχει αντιοξειδωτική δράση και προστατεύει τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες. Πλούσια σε βιταμίνη Ε είναι: φυτικά έλαια, ξηροί καρποί, σπόροι και δημητριακά.

3. Ορυκτά

Για να θεραπεύσουμε το καθημερινό άγχος του σκύλου μας είναι πολύ σημαντικό να μην λείπουν τα απαραίτητα μέταλλα και ιχνοστοιχεία στην διατροφή του.

Ειδικά το μαγνήσιο, το ασβέστιο, ο ψευδάργυρος, το σελήνιο και το κάλιο παίζουν ιδιαίτερο ρόλο στο νευρικό σύστημα. Η ανάγκη για αυτές τις ουσίες είναι πιό αυξημένη σε αγχωμένα σκυλιά σε σχέση με ισορροπημένα σκυλιά.

α. Μαγνήσιο

Το μαγνήσιο συμμετέχει στη μετάδοση ερεθισμάτων μεταξύ των νεύρων των μυών και συμβάλλει έτσι στην εξισορρόπηση του νευρικού συστήματος.

Το μαγνήσιο επίσης εξασφαλίζει μια φυσιολογική νοητική λειτουργία μειώνοντας την κούραση, την κόπωση και το στρές.

β. Κάλιο

Το κάλιο είναι σημαντικό για την ισορροπία και για την παραγωγή ενέργειας από τον οργανισμό.

Μια έλλειψη από κάλιο στον οργανισμό του σκύλου προκαλεί ανησυχία και κακή απόδοση στην καθημερινότητα.

Καλοί προμηθευτές του κάλιου είναι: πατάτες, σπανάκι, μαϊντανός και κρέας.

γ. Ασβέστιο

Σε καταστάσεις άγχους η ανάγκη του οργανισμού του σκύλου απαιτεί αυξημένη ποσότητα από ασβέστιο και καλύπτεται, σε περιπτώσεις ανεπάρκειας, μέσα από την απομεταλλοποίηση (το σώμα παίρνει τα μέταλλα από τον σκελετό του).

Πηγές ασβεστίου είναι: κόκκαλα, κέλυφος αυγού, οστάλευρο και κέλυφος στρειδιών.

δ. Ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος αναστέλλει την απελευθέρωση ισταμίνης, προστατεύει τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρές και ενισχύει το ανοσοποιτικό σύστημα.

Πλούσια σε ψευδάργυρο είναι: το κρέας, το σπανάκι και το πληγούρι.

ε. Σελήνιο

Το σελήνιο προστατεύει τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες σχηματίζονται σε περιόδους άγχους. Οι κύριες πηγές είναι τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα μανιτάρια (π.χ. Reishi) και η μαγιά μπύρας.

4. Απαραίτητα λιπαρά οξέα

Τα λιπαρά οξέα δεν είναι μόνο προμηθευτές ενέργειας, αλλά επηρεάζουν επίσης τον μεταβολισμό και υποστηρίζουν το καρδιαγγειακό σύστημα.

Έρευνες έχουν δείξει οτι σκυλιά που τρέφονται με γεύματα πλούσια σε Ω3 λιπαρά οξέα έχουν μεγαλύτερο επίπεδο ορμόνων του στρές και λιγότερη απώλεια βάρους λόγω του στρές. Ο λιναρόσπορος, οι σπόροι της κάνναβης και το λάδι σολομού είναι καλές πηγές Ω3.

5. Αμινοξέα

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τον οργανισμό να υπάρχουν όλα τα αμινοξέα στην διατροφή του σκύλου που δεν μπορεί ο οργανισμος να παράξει από μόνος του.

Μια απόλυτη ανεπάρκεια έστω και ενός απαραίτητου αμινοξέος κάνει τον οργανισμό του σκύλου ανίκανο να συσσωρεύσει πρωτεϊνες στο σώμα του.

Το κρέας περιέχει όλα τα αμινοξέα που χρειάζεται ο οργανισμός του σκύλου.

Ιδιαίτερη σημασία για σκυλιά που υποφέρουν από άγχος και φοβίες είναι η τρυπτοφάνη, η οποία μετατρέπεται σε σεροτονίνη (ορμόνη της ευτυχίας). Μια έλλειψη από σεροτονίνη προκαλεί στο σκύλο κατάθλιψη και μπορεί να οδηγήσει σε μια επιθετική συμπεριφορά.

Πρέπει να ξέρουμε όμως οτι δεν είναι αποτελεσματικό να ταϊζουμε μόνο περισσότερη τρυπτοφάνη. Για να σχηματιστεί η σεροτονίνη χρειάζεται και η βιταμίνη Β6, το φολικό οξύ και το μαγνήσιο.

Επιπλέον, σύμφωνα με μελέτες, ξέρουμε οτι η περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη στην διατροφή πρέπει να είναι, σε σχέση με άλλα αμινοξέα, μεγαλύτερη.

Τροφές πλούσες σε τρυπτοφάνη (που σχετίζονται με την αναλογία της περιεκτικότητας σε πρωτεϊνη) είναι: το πληγούρι, η βρώμη, τα αυγά, το κότατζ τυρί, η μοσχαρίσια καρδιά, οι καρδιές κοτόπουλου.

Ποιά τρόφιμα δεν πρέπει να λείπουν από μια διατροφή ενός αγχωμένου σκυλιού;

Μία πλήρης υγιεινή διατροφή είναι παντα μια καλή βάση για γερά νεύρα. Υπάρχουν όμως τρόφιμα που βοηθούν επιπλέον να ηρεμήσει ο σκύλος μας..

Α. Ξηροί καρποί

Ξηροί καρποί όπως τα καρύδια, τα φιστίκια και τα φουντούκια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε συμπλέγματα από βιταμίνες Β και περιέχουν και την βιταμίνη Ε. Επίσης είναι πλούσιοι σε απαραίτητα για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου λιπαρά οξέα.

Προσοχή:

Για να μπορέσει ο σκύλος να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά των ξηρών καρπών πρέπει να τα προσφέρουμε σε μορφή ψίχας!

Β. Σπόροι:

Οι σπόροι κολοκύθας είναι πλούσιοι σε βιταμίνες Α, C, E και περιέχουν επίσης μαγνήσιο, κάλιο, ψευδάργυρο και Β-βιταμίνες.

Ο ηλιόσπορος περιέχει πολλές Β βιταμίνες.

Προσοχή:

Για να μπορέσει ο οργανισμός να μεταβολίσει τους σπόρους αποτελεσματικά, πρέπει να τους προσφέρουμε πάντα σε μορφή ψίχας.

Γ. Σπανάκι

Το σπανάκι, εκτός από την μεγάλη ποσότητα μαγνησίου που περιέχει, είναι επίσης πλούσιο σε βιταμίνη Β6 και κάλιο. Οι ουσίες αυτές είναι απαραίτητες για μια ομαλή λειτουργία του νευρολογικού συστήματος.

Δ. Γαλακτοκομικά προϊόντα

Παρ’όλο που η ενζυμική δραστηριότητα μειώνεται μετά τον απογαλακτισμό, υπάρχουν πολλές τεκμηριωμένες έρευνες οτι συγκεκριμένα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το φυσικό γιαούρτι, το cottage cheese και το κεφίρ, έχουν θετική επίδραση στην ψυχική ευεξία λόγω των προβιοτικών και πρεβιοτικών ουσιών που περιέχουν.

Το ασβέστιο που περιέχουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα βοηθάει επίσης στη μετάδοση σημάτων μεταξύ των νευρικών κυττάρων.

Ε. Πληγούρι βρώμης

Το πληγούρι βρώμης περιέχει σύνθετους υδατάνθρακες οι οποίοι χρησιμοποιούνται αργά και ομοιόμορφα από τον οργανισμό, βοηθώντας να νιώθει χορτασμένος ο σκύλος.

Η βιταμίνη Β1 από την άλλη μεριά συμβάλει στη φυσιολογική λειτουργία του νευρικου συστήματος. Επίσης είναι μια εξαιρετική πηγή ζωτικών ουσιών όπως είναι η βιοτίνη, η βιταμίνη Β6, το σίδηρο και το μαγνήσιο.

Ζ. Όσπρια

Τα ρεβύθια, οι φακές και τα φασόλια είναι πλούσια σε βιταμίνη Β6 και μαγνήσιο που έχουν θετική επίδραση στο νευρικό σύστημα.

Η. Μπανάνες

Οι μπανάνες περιέχουν το αμινοξύ τρυπτοφάνη, το οποίο χρειάζεται ο οργανισμός για να παράγει την ορμόνη της σεροτονίνης (ορμόνη της ευτυχίας).

Θ. Σολομός

Ο σολομός είναι πλούσιος σε Ω3 λιπαρά οξέα και περιέχει επίσης τη βιταμίνη Β2 η οποία συμβάλλει στην προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρές και βοηθάει στην φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος.

Ι. Αυγά Τα αυγά είναι πλούσια σε σύμπλεγμα Β βιταμινών, ιδιαιτέρως πλούσια σε βιταμίνη Β12, η οποία μεταξύ άλλων χρειάζεται στη φυσιολογική λειτουργία των νεύρων.

Ποιες άλλες ουσίες μπορούν να βοηθήσουν τα σκυλιά που υποφέρουν από άγχος και φοβίες;

1. Βότανα

Η ιστορία της βοτανολογίας πάει πίσω μέχρι τους αρχαίους Αιγυπτίους, τους αρχαίους Έλληνες, στην αρχαία Ρώμη και στην αυτοκρατορία της Κίνας. Στο μεσαίωνα, οι άνθρωποι πλέον γνώριζαν πολύ καλά ποιά βότανα πρέπει να χρησιμοποιούνε για τις διάφορες πάθήσεις του οργανισμού.

Η σύγχρονη βοτανολογία δεν βασίζεται πλέον στην παράδοση, αλλα προσδιορίζει τα οφέλη των εκχυλισμάτων με κλινικές δοκιμές.

Για τα ζώα, μεταξύ αυτών και τα σκυλιά, τα βότανα ήταν πάντα ένα μέρος της διατροφής τους.

Ξέρουμε από παρατηρήσεις οτι τα σκυλιά όπως και άλλα ζώα τρώνε ενστινκτωδώς συγκεκριμένα βότανα για να θεραπεύουν διάφορες παθήσεις τους.

Τα πιό γνωστά βότανα που βοηθάνε σκυλιά που υποφέρουν από άγχος είναι:

α. Βάλσαμο λεμονιού

Το βάλσαμο λεμονιού βοηθάει σκυλιά που υποφέρουν από ένταση και ανησυχίες.

Το βάλσαμο λεμονιού έχει:

τονωτική δράση στα νεύρα

αντιοξειδωτική δράση

καταπραϋντική δράση

β. Βαλεριάνα

Η βαλεριάνα βοηθάει σκυλιά που υποφέρουν από:

πανικούς

άγχος

αϋπνία

φοβίες

γ. Χαμομήλι

Το χαμομήλι βοηθάει σκυλιά που υποφέρουν από ανησυχίες και έχει:

ηρεμηστική δράση

ενδυναμωτική δράση

δ. Υπερικό

Το υπερικό μπορεί να βοηθήσει σκυλιά που υποφέρουν από:

άγχος

κατάθλιψη

Προσοχή!

Τα βότανα είναι φάρμακα της φύσης και χορηγούνται ανάλογα με το βάρος, το πρόβλημα υγείας και την φυσική κατάσταση του σκύλου σε συγκεκριμένες δοσολογίες.

2. Συμπληρώματα διατροφής

Ακόμα κι αν ο σκύλος μας ακολουθεί μία πλήρη ισορροπημένη διατροφή, υπάρχουν περιπτώσεις που ο σκύλος έχει ανάγκη από συγκεκριμένα συμπληρώματα διατροφής για την καλή λειτουργία του οργανισμού του, όπως:

•  
• Βιταμίνη D, Βιταμίνη E
• φολικό οξύ
• Β-καροτίνη
• Ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρος
• Ιώδιο
• Λιπαρά οξέα Ω3
• L – Κυστεϊνη, L – Καρνιτίνη
• Βιταμίνες Β
• Φυτικές ίνες

κ.α.

Προσοχή!

Όπως συμβαίνει και σ’εμάς τους ανθρώπους,  ο κάθε οργανισμός διαφέρει από σκύλο σε σκύλο. Μια πιθανή ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών μπορεί να ανιχνευθεί μέσα από έναν έλεγχο διατροφής και να αντιμετωπιστεί με τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής χωρίς να κινδυνεύει η υγεία του σκύλου από υπερβιταμίνωση η άλλες ανεπιθύμητες αντιδράσεις του οργανισμού.

Με τι άλλο τρόπο μπορούμε να βοηθήσουμε τον αγχωμένο σκύλο;

Ειδικά ξύλα μασήματος

Για τα σκυλιά μας το μάσημα είναι μια αυτοκαταπραϋντική συμπεριφορά που δρα στον άξονα επινεφριδίων και υπόφυσης στον εγκέφαλο. Εκεί απελευθερώνονται ενδορφίνες που χαλαρώνουν και ηρεμούν τον σκύλο.

Κόκκαλα, αυτιά αρνιού, πνευμόνια αλόγου,πατσάς κ.α.

Όταν προσφέρουμε στο σκύλο μας λιχουδιές ζωικών προϊόντων πρέπει να προσέχουμε:

1 να είναι το κατάλληλο μέγεθος για τον σκύλο ώστε να μην τις καταπίνει

2 να προσαρμόζουμε την καθημερινή διατροφή λόγω των θερμίδων που περιέχουν.

3 να τις καταψύξουμε πριν τη χρήση για 24 ώρες.

Προσοχή!

Δεν προσφέρουμε το σκύλο μας ΠΟΤΕ μαγειρεμένα κόκκαλα.

Παιχνίδια τα οποία γεμίζουμε με τροφή

Το πιό διάσημο προϊόν αυτής της κατηγορίας είναι σίγουρα το KONG. Μπορούμε να γεμίσουμε τα ειδικά παιχνίδια με ουσίες όπως γιαούρτι, cottage cheese και με τρόφιμα που ηρεμούν και αρέσουν στον σκύλο μας, καλύπτοντας έτσι την φυσική ανάγκη του γλυψίματος με έναν υγιεινό τρόπο.

Προσοχή!

Προσφέρουμε πάντα παιχνίδια πρώτης ποιότητας στο κατάλληλο μέγεθος, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο να καταπιεί ο σκύλος μας κομμάτια από το προϊόν.

Παιχνίδια όσφρησης

Τα παιχνίδια στα οποία χρησιμοποιεί ο σκύλος την όσφρησή του είναι μια απασχόληση η οποία μειώνει το άγχος και συγχρόνως βοηθάει στην συγκέντρωση. Δεν χρειαζόμαστε ένα μεγάλο κήπο να κρύβουμε παιχνίδια ή λιχουδιές αλλά μπορούμε να ξεκινάμε στο διαμέρισμα και αργότερα να χρησιμοποιούμε ένα ειδικό μεγάλο λουρί για την “έρευνα” στο εξωτερικό χώρο. Είναι γεγονός οτι πολλές καταστάσεις στο σύγχρονο κόσμο μπορούν να προκαλούν άγχος και φοβίες στα σκυλιά μας και δεν είναι πάντα δυνατό να τα προφυλάξουμε απο αυτές. Οπότε είναι πάρα πολύ σημαντικό να βοηθούμε τον οργανισμό του σκύλου με μια ισορροπημένη, ιδανική για τις ανάγκες του, διατροφή και να κατανοούμε και να καλύπτουμε τις βασικές φυσικές ανάγκες του (βόλτα, ύπνο, παιχνίδι, παρέα με άλλα σκυλιά και άλλα) ώστε να έχει μια υγιή, μακρόχρονη, ευτυχισμένη ζωή.

Υπεύθυνη κειμένου: Ρεγγίνα Μπίμπα, Διατροφολόγος και Σύμβουλος εναλλακτικών θεραπειών για σκύλους και γάτες

Στο e-shop μας μπορείτε να βρείτε φυσικά συμπληρώματα για την υποστήριξη του σκύλου σας.