Όλοι οι ιδιοκτήτες σκύλων το γνωρίζουμε: πάμε βόλτα με τον σκύλο μας κι εκείνος σταματάει κάθε λίγα μέτρα, μυρίζει ένα σημείο, σηκώνει το πόδι του και μαρκάρει λίγες σταγόνες ούρα στο συγκεκριμένο σημείο. Τέτοια σημεία συνήθως είναι κορμοί δέντρων, τειχάκια, θάμνοι, ρόδες αυτοκινήτων και κολόνες. Μάλιστα, μπορούμε να δούμε μικρόσωμα σκυλιά να κάνουν ακροβατικές κινήσεις προκειμένου να σημαδέψουν όσο πιο ψηλά γίνεται, πράγμα το οποίο τα κάνει να φαίνονται μεγαλύτερα και η μυρωδιά τους να φτάνει όσο πιο μακριά γίνεται. Η συμπρεριφορά του μαρκαρίσματος ξεκινάει από την περίοδο της εφηβείας προς την ενηλικίωση και γίνεται τόσο από αρσενικά όσο κι απο θηλυκά σκυλιά.
Ποιοι ειναι οι λογοι του μαρκαρισματος;
Ο σκύλος έχει 125 με 200 εκατομμύρια οσφρητικά κύτταρα (ενώ ο άνθρωπος έχει μόλις 5 εκατ.). Μπορεί δηλαδή να μυρίσει πράγματα που έμεις ούτε τα διανοούμαστε. Με το μαρκάρισμα λοιπόν τα σκυλιά δίνουν πληροφορίες σε άλλα σκυλιά σχετικά με τον εαυτό τους: ποιά είναι η ηλικία τους, πώς είναι η κατάσταση της υγείας τους, πότε πέρασαν από το συγκεκριμένο σημείο, αν είναι θηλυκά ή αρσενικά, αν βρίσκονται σε οίστρο και άλλα. Το μαρκάρισμα δηλαδή είναι κυρίως ένας τρόπος επικοινωνίας και λιγότερο μία επιβεβαίωση ότι η περιοχή τους ανήκει.
Τα ούρα περιέχουν μία χημική ουσία, την φερομόνη. Πολλές φορές παρατηρούμε ότι η συγκεκριμένη μυρωδιά προκαλεί στον αρσενικό σκύλο διάφορες συμπεριφορές, όπως είναι το σήκωμα των χειλιών, το τέντωμα της γλώσσας προς τα έξω και το τρίξιμο των δοντιών. Μέσα από αυτές τις κινήσεις επιτυγχάνεται να μεταφερθούν οι χημικές ουσίες της φερομόνης στο βορειομοριακό όργανο (όργανο Jacobson) το οποίο είναι υπεύθυνο για την αίσθηση της γεύσης και της όσφρησης. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως η φερομόνη μπορεί να λειτουργήσει σαν ηρεμιστική ουσία και αυτό εξηγεί την τάση που έχουν τα ανασφαλή σκυλιά να μυρίζουν τα δικά τους ούρα και να λερώνουν στον χώρο που κοιμούνται.
Πολλά σκυλιά σημαδεύουν όταν συναντάνε τους φίλους τους: ο ένας σκύλος σημαδεύει σε ένα σημείο και ο άλλος σημαδεύει αμέσως πάνω στο ίδιο σημείο. Σε αυτή την περίπτωση το μαρκάρισμα γίνεται για ανταλλαγή πληροφοριών. Σε άλλη περίπτωση όπου δύο αρσενικά, άγνωστα μεταξύ τους, συναντιούνται, το μαρκάρισμα μπορεί να γίνεται για λόγους εντυπωσιασμού.
Γιατί κάποια σκυλιά σημαδεύουν μέσα στο σπίτι;
Ένας σκύλος που μαρκάρει μέσα στο σπίτι του έχει ένα πρόβλημα, είτε σωματικό είτε ψυχολογικό. Γνωρίζουμε για παράδειγμα ότι το 1/3 των στειρωμένων σκυλιών παρουσιάζουν ακράτεια, 3 με 5 χρόνια μετά την επέμβαση. Άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλούν ακράτεια είναι διάφορες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, κήλη του πηκτοειδούς πύρηνα, διαβήτης, όγκοι, πολύποδας ή πέτρες. Πολλές φορές όμως τα αίτια είναι ψυχολογικά. Καθώς η ουσία φερομόνη λειτουργεί σαν ηρεμιστικό, μπορεί το σημάδεμα μες το σπίτι να είναι ένας τρόπος για το σκυλί να ηρεμήσει τον εαυτό του, ιδίως όταν έχει περάσει κάτι που του προκάλεσε άγχος και φόβο, όπως μία μετακόμιση, μία απότομη αλλαγή προγράμματος, η εμφάνιση νέου συγκάτοικου, κάποιο συμβάν στη βόλτα, υπερβολικές ώρες απομόνωσης, υπερβολικές εκπαιδευτικές απαιτήσεις και άλλα. Σε καμία λοιπόν περίπτωση αυτή η συμπεριφορά δεν έχει να κάνει με κυριαρχία. Αντιθέτως ο σκύλος με αυτόν τον τρόπο προσπαθεί να αντισταθμίσει ένα πρόβλημα που έχει και εξαρτάται από τη δική μας κατανόηση και από τη φιλική μας καθοδήγηση.
Υπεύθυνη κειμένου: Ρεγγίνα Μπίμπα, Διατροφολόγος και Σύμβουλος εναλλακτικών θεραπειών για σκύλους και γάτες